Οι ωοθήκες είναι οι γεννητικοί αδένες της γυναίκας. Βρίσκονται στην πύελο, δεξιά και αριστερά από τη μήτρα και παράγουν τα ωάρια (κατά την αναπαραγωγική ηλικία) και τις γυναικείες ορμόνες, οιστρογόνα και προγεστερόνη. Στις ωοθήκες μπορούν να αναπτυχθούν πολλών ειδών κυστικοί και συμπαγείς όγκοι. Οι όγκοι αυτοί είναι καλοήθεις,κακοήθεις, ή ακόμη και οριακής (ενδιάμεσης) κακοήθειας. Απλοί κυστικοί όγκοι, σε νέες γυναίκες, χωρίς συμπαγή στοιχεία είναι συνήθως ορμονικής αιτιολογίας και υποχωρουν αυτόματα. Κύστη όμως που παραμένει περισσότερο απο 2-3 μήνες ή μεγαλώνει πρέπει να αξιολογείται προσεχτικά.
Οι ωοθήκες αποτελούνται από 3 κύρια είδη των κυττάρων. Κάθε τύπος κυττάρου μπορεί να εξελιχθεί σε ένα διαφορετικό τύπο όγκου:
- Επιθηλιακός όγκος
- Οριακός όγκος
- Μη επιθηλιακός όγκος
Ο επιθηλιακός καρκίνος των ωοθηκών αναπτύσσεται από τα κύτταρα που καλύπτουν την εξωτερική επιφάνεια της ωοθήκης. Οι περισσότεροι όγκοι των ωοθηκών επιθηλιακά είναι καλοήθεις (μη καρκινικές). Υπάρχουν διάφοροι τύποι των καλοήθων επιθηλιακών όγκων, συμπεριλαμβανομένων ορώδη αδενώματα, βλεννώδες αδενώματα, και Brenner όγκων. Τα επιθηλιακά καρκινώματα είναι τα πιό κοινά και πιο επικίνδυνα όλων των τύπων των καρκίνων των ωοθηκών. Δυστυχώς, περίπου 70 % των γυναικών που πάσχουν από επιθηλιακό καρκίνο των ωοθηκών δεν έχει διαγνωστεί εγκαίρως παρά μόνο σε προχωρημένο στάδιο.
Ο καρκίνος των ωοθήκων είναι συχνά στα πρώτα στάδια μια σιωπηλή ασθένεια, πράγμα που σημαίνει ότι πολλές γυναίκες δεν έχουν καθόλου συμπτώματα. Όταν εμφανιστούν τα συμπτώματα, συνήθως είναι ασαφή και μπορεί να περιλαμβάνουν οίδημα, πίεση, δυσφορία ή πόνο στην κοιλιά, καούρα, ναυτία ή φούσκωμα, αλλαγές στις συνήθειες επίσκεψης στην τουαλέτα, όπως δυσκοιλιότητα, διάρροια και συχνουρία λόγω της πίεσης, κούραση και απώλεια όρεξης, ανεξήγητη απώλεια ή αύξηση του σωματικού βάρους, αλλαγές στο εμμηνορρυσιακό κύκλο ή μετεμμηνοπαυσιακή αιμορραγία, πόνο κατά τη σεξουαλική επαφή. Επειδή όμως τα παραπάνω συμπτώματα είναι κοινά σε πολλές ασθένειες μόνο οι εξετάσεις μπορούν να επιβεβαιώσουν τη διάγνωση.
Πως γίνεται η διάγνωση του καρκίνου των ωοθηκών:
Οι περισσότεροι όγκοι του καρκίνου των ωοθηκών υπάρχουν για κάποιο χρονικό διάστημα πριν βρεθούν. Μερικές φορές ο καρκίνος των ωοθηκών βρίσκεται απρόσμενα κατά τη διάρκεια μιας εγχείρησης, όπως η υστερεκτομή. Ο γυναικολόγος θα ψάξει για μάζα ή όγκο με ψηλάφιση στην περιοχή της κοιλιάς και με κολπική εξέταση. Στη συνέχεια με την εξέταση αίματος θα προσδιορίσει το επίπεδο των καρκινικών δεικτών.
Άλλες εξετάσεις που είναι απαραίτητες είναι: κοιλιακό υπερηχογράφημα, διακολπικό υπερηχογράφημα, αξονική τομογραφία (CT), μαγνητική τομογραφία (MRI), ακτινογραφίες.
Ο εντοπισμός της εξάπλωσης του καρκίνου βοηθάει τους γιατρούς να αποφασίσουν για το είδος της κατάλληλης θεραπευτικής αγωγής.
Στάδια ανάπτυξης του καρκίνου:
1ο στάδιο: Ο καρκίνος βρίσκεται στη μία ή και στις δύο ωοθήκες.
2ο στάδιο: Ο καρκίνος βρίσκεται στη μία ή και στις δύο ωοθήκες και έχει εξαπλωθεί σε άλλα κοντινά όργανα.
3ο στάδιο: Ο καρκίνος έχει εξαπλωθεί στα εσωτερικά τοιχώματα της κοιλιάς, των εντέρων ή των λεμφαδένων της κοιλιάς και της λεκάνης.
4ο στάδιο: Ο καρκίνος έχει εξαπλωθεί έξω από την κοιλιά, για παράδειγμα, στο συκώτι, στους πνεύμονες ή σε μακρινούς λεμφαδένες.
Ποιά είναι η θεραπεία για τον καρκίνο των ωοθηκών:
Η θεραπεία για τον καρκίνο των ωοθηκών εξαρτάται από το είδος του καρκίνου, το στάδιο, τη γενική κατάσταση της υγείας και την καλή φυσική κατάσταση της ασθενούς, τις συστάσεις των γιατρών. Ο επιθηλιακός καρκίνος των ωοθηκών συνήθως αντιμετωπίζεται με χειρουργική επέμβαση, χημειοθεραπεία ή/και ακτινοθεραπεία. Οι οριακοί όγκοι αντιμετωπίζονται με χειρουργική επέμβαση. Ο μη επιθηλιακός καρκίνος των ωοθηκών αντιμετωπίζεται με χειρουργική επέμβαση ή/και χημειοθεραπεία.